مهم ترین علائم خرابی شمع خودرو + بهترین زمان تعویض شمع ماشین

استارت نخوردن خودرو همیشه ناشی از ضعف یا خوابیدن باتری نیست. گاهی ممکن است جریان برق به‌خوبی از باتری به شمع‌ها منتقل شود، اما خرابی شمع‌ها مانع از ایجاد جرقه مناسب برای احتراق مخلوط سوخت و هوا می‌شود. در این شرایط، ماشین یا اصلاً روشن نمی‌شود یا به سختی استارت می‌خورد. نکته مهم این است که حتی بهترین شمع‌های خودرو نیز عمر مفید مشخصی دارند و پس از مدتی نیاز به تعویض پیدا می‌کنند.

سؤال کلیدی این است که چگونه می‌توان علائم خرابی شمع‌ خودرو را تشخیص داد و آیا راهی برای پیشگیری از خرابی آن‌ها وجود دارد؟ با شناخت علائم خرابی شمع خودرو و رعایت نکات نگهداری مناسب، می‌توان از عملکرد بهینه آن‌ها مطمئن شد. در ادامه، علائم خرابی و راهکارهای جلوگیری از خرابی شمع خودرو مورد بررسی قرار می‌گیرند.

شمع ماشین چیست؟

یکی از اجزای اصلی هر موتور خودرویی، شمع های آن است که وظیفه احتراق و روشن کردن خودرو را بر عهده دارد. شمع های خودرو بخش مهمی از موتور خودرو های سوختی هستند و بدون عملکرد صحیح شمع ها خودرو ها نمی توانند حرکت کنند.

شمع خودرو قطعه ای تشکیل شده از عایق چینی، واشرها، الکترود و... است و در بالای سیلندر خودرو و محفظه احتراق قرار دارد. شمع خودرو از یک سو با ایجاد جرقه زنی در محفظه احتراق باعث انفجار بخار فشرده شده بنزین می شود و از سوی دیگر جریان ولتاژ بالای برق را گرفته، در این صورت باعث ایجاد نیروی لازم برای حرکت خودرو می شود.

در واقع کار شمع های خودرو این است که در محفظه احتراق منفجر شوند و سیلندر ها را به سمت پایین حرکت دهند .با تزریق سوخت به داخل سیلندر از طریق انژکتور و سپس فشرده سازی آن با سوپاپ، شمع مشتعل شده و باعث انفجار در محفظه احتراق می شود.

پیشنهاد مطالعه : دلایل استارت نخوردن ماشین | بررسی 10 علل استارت نخوردن خودرو

آشنایی با انواع شمع خودرو

شمع ها دارای انواع مختلفی می باشند، که هر یک برای نوعی از موتور خودرو مناسب می باشد. انواع شمع خودرو عبارت است از: شمع های سرد وگرم، نیکلی، پلاتینیومی، ایریدیومی و شمع های چند الکترودی. که در ادامه به صورت مختصر هر یک را توضیح می‌دهیم.

1. شمع سرد: این گونه شمع ها برای کار با موتورهای با دمای بالا طراحی شده‌اند و پایه های کوتاهی دارند تا بتوانند به سرعت گرمای تولید شده توسط اشتعال را کاهش دهند.

2. شمع گرم: این نوع شمع برای کار بر روی موتورهای با دمای پایین طراحی شده‌اند و پایه های بلند تری دارند تا گرمای خود را دیرتر آزاد کنند و همچنین رسوبات باقیمانده حاصل از احتراق را در روی شمع بسوزانند.

3. شمع‌های چند الکترودی: این مدل از شمع ها دارای چند الکترود منفی می باشند که باعث طول عمر بسیار بالاترمی گردند. از آنجایی که هر جرقه باعث خوردگی قطب منفی می شود ،هر الکترود پس از خوردگی ،جای خود را با الکترود نزدیک تر به قطب مثبت عوض کرده، در نتیجه باعث عمر زیاد شمع خودرو می شود.

4. شمع نیکلی: جنس الکترود این گونه شمع ها از آلیاژ نیکل می باشد و دارای عمر کوتاهی می باشند.

5. شمع پلاتینیومی: این گونه شمع ها دارای عمر طولانی می باشند و جنس الکترود آنها از آلیاژ پلاتینیوم است. این شمع ها قادر به تحمل دمایی تا ۲۵۰۰ درجه سانتی گراد هستند و همچنین می‌توانند تا ۱۰۰ هزار کیلومتر کارکرد مفید داشته باشند.

6. شمع ایریدیومی: این شمع ها نسبت به شمع پلاتینیوم عمر بالاتری دارند و جنس الکترود مثبت آن از ایریدیوم می‌باشد.

علائم خرابی شمع خودرو چیست؟

شاید برای افرادی که آشنا به خودرو نیستند، خرابی این قطعه از موتور چندان مهم به نظر نرسد. ولی باید بدانید خرابی این قطعه کوچک تبعات زیادی را به دنبال دارد. پس اگر با علائم خرابی شمع آشنا باشید می توانید با تشخیص درست مشکل، از هزینه‌های اضافه جلوگیری کنید.

1. لرزش و ایجاد سر و صدا در حالت درجا: وقتی شمع خودرو کار خود را به درستی انجام ندهد، باعث ایجاد سر و صدای بلند یا حتی گاهی باعث لرزش ماشین در حین کار کردن در جای آن می‌شود. این پیشامد موقعی ایجاد می شود که سوخت سوزانده نشده ناشی از عدم احتراق صحیح شمع، حسگر اکسیژن خودرو را به اشتباه می اندازد. این مورد باعث می‌شود میزان سوخت داخل سیلندر ها کم شود و نسبت ترکیب سوخت و هوا در داخل سیلندر به هم بخورد. عدم تطابق این عدد باعث ایجاد سر و صدا در حین عملکرد و همچنین احتراق نامناسب می شود. وقتی خودرو در حالت درجا زدن، سر و صدا و لرزش دارد ،دور موتور نیز نوسان پیدا می کند. این صدا در دور موتور بالا بیشتر و در دور موتور پایین کمتر می باشد.

2. شتاب گیری سخت یا کند: عملکرد نامناسب شمع خودرو در جرقه زنی می تواند عامل مهم و موثری در شتاب گیری خودرو باشد. قدرت و کیفیت جرقه های تولید شده توسط شمع، وقتی استانداردهای لازم را نداشته باشند، در هنگام شتاب گیری و گاز خوردن خودرو پاسخ ناکافی خط رانش را به همراه خواهد داشت. همچنین تاخیر موتور در هنگام شتاب گیری، مشکلی است که به دلیل عدم احتراق مناسب در موتور رخ می دهد.

3. احتراق ناقص موتور: مواقعی که مشکلی در احتراق مخلوط سوخت و هوا در درون سیلندر ایجاد می‌شود ،احتراق ناقص رخ می دهد. این پیشامد موقعی رخ می دهد که مخلوط هوا و سوخت در زمان مناسب دچار احتراق نشود. در صورتی که احتراق سوخت در پیشرانه به درستی شکل نگیرد، سوختی که محترق نشده، باعث ایجاد آلودگی های بیشتر از اگزوز می‌شود که موجب آسیب دیدن زیاد به محیط زیست می شود. بنابراین عدم احتراق مناسب توسط شمع ها می تواند یکی از دلایل احتراق ناقص پیشرانه باشد. اگر این مشکل حل نشود، پیشرانه ممکن است آسیب جدی ببیند.

4. خودرو به سختی روشن می شود: بد بودن شمع ها می تواند باعث خاموش شدن پیشرانه یا مشکل در روشن شدن آن شود. در این صورت غلبه کردن بر سکون در موقع توقف خودرو نیاز به انرژی زیاد دارد، به همین دلیل است که در هنگام روشن شدن اتومبیل میزان بیشتری انرژی مصرف می کند.

5. مصرف سوخت بیشتر خودرو: اگر شمع خودرو خراب شود ،موتور برای اینکه عملکردش را درست انجام دهد مجبور به مصرف سوخت بیشتر می شود. و این به خاطر همان عملکرد نادرست شمع خودرو می باشد که بخشی از این سوخت بدون سوزانده شدن، از خودرو خارج می شود یا در بخشی از خودرو دچار احتراق می‌شود که نیرویی تولید نمی کند. یکی از نشانه های خرابی شمع خودرو، همین مورد می تواند باشد که شما مجبور به سوختگیری به تعداد دفعات بیشتری نسبت به قبل هستید.

6. روشن شدن چراغ چک موتور: اگر به هر دلیلی نتوانستید خودروی خود را برای چکاب پیش مکانیک ببرید، چراغ چکی که در خودرو تعبیه شده به گونه ای است که می تواند راننده را از مشکل به وجود آمده آگاه کند. در این صورت اگر چراغ چک موتور روشن شد ،ممکن است یک هشدار پیشگیرانه برای تعویض شمع های خودرو باشد.

همانطور که قبلا گفته شد اگر شمع خودرو خراب باشد، باعث خسارت به قسمت های دیگر خودرو می شود.

در این صورت تاثیرات خرابی شمع ماشین عبارتند از:

1. کثیف شدن سوپاپ ها به دلیل رسوب بنزین سوخته نشده.
2. ایجاد مشکل برای فیلتر کاتالیست ومسدود شدن آن.
3. افزایش مصرف سوخت و کاهش بازدهی موتور.
4. ایجاد لرزش و خراب شدن سایر اجزای موتور در بلند مدت.

بیشتر بخوانید: وایر شمع چیست؟

نشانه های ظاهری خرابی شمع خودرو

یکی از روش‌های مهم برای تشخیص خرابی شمع خودرو، بررسی علائم ظاهری آن است. اولین نشانه‌ای که به چشم می‌آید، وجود آثار ترک خوردگی یا شکستگی در بدنه شمع، به‌ویژه چینی سر شمع است. این ترک‌ها معمولاً در اثر وارد شدن ضربه به خودرو یا به‌دلیل افزایش بیش از حد دمای موتور ایجاد می‌شوند. کیفیت شمع نقش بسزایی در جلوگیری از این مشکل دارد و استفاده از شمع‌های مرغوب می‌تواند به طول عمر آن کمک کند.

تغییر رنگ چینی شمع یکی دیگر از علائم خرابی شمع، تغییر رنگ چینی آن است. در حالت طبیعی، چینی شمع باید به رنگ سفید یا خاکستری باشد. با این حال، در صورت بروز احتراق ناقص در موتور، ممکن است بخشی از سوخت با شمع تماس پیدا کند که باعث تغییر رنگ و تیره شدن آن می‌شود. همچنین، اگر روغن به داخل محفظه احتراق نشت کند و با شمع تماس پیدا کند، رنگ چینی شمع به قهوه‌ای تغییر می‌کند. این نشانه‌ها می‌توانند به‌موقع شما را از نیاز به تعویض شمع آگاه سازند.

بهترین زمان تعویض شمع خودرو و مراحل انجام آن

زمان مناسب برای تعویض شمع خودرو به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ از وضعیت فنی خودرو و کیفیت سوخت گرفته تا نوع و اصالت شمع‌های استفاده شده. برای خودروهای صفر کیلومتر که از سلامت فنی کاملی برخوردارند، شمع‌های معمولی معمولاً بین 40 تا 50 هزار کیلومتر کارایی دارند. اما برای خودروهای مدل پایین‌تر، این عدد به حدود 30 هزار کیلومتر کاهش می‌یابد.

اگر از شمع‌های باکیفیت با الکترود پلاتینیوم یا ایریدیوم استفاده کنید، عمر مفید شمع به‌طور قابل‌توجهی افزایش می‌یابد. به‌عنوان مثال، شمع‌های پلاتینیوم تا 60 هزار کیلومتر و شمع‌های ایریدیوم حتی تا 80 تا 100 هزار کیلومتر نیز کار می‌کنند.

مراحل تعویض شمع خودرو تعویض شمع خودرو فرآیندی است که با داشتن کمی مهارت فنی، می‌توانید آن را خودتان انجام دهید. اما اگر با مکانیک خودرو آشنایی ندارید، بهتر است این کار را به متخصصان بسپارید. اولین قدم، تهیه شمع باکیفیت و اصل از فروشگاه‌های معتبر است. سپس، باید موقعیت شمع‌ها را پیدا کنید؛ این قطعه معمولاً در بالای موتور خودرو قرار دارد، اما در برخی خودروها ممکن است مکان آن متفاوت باشد.

با استفاده از آچار مخصوص شمع، می‌توانید شمع را جدا کرده و سپس شمع جدید را به‌دقت جای‌گذاری کنید. لازم به ذکر است که هزینه تعویض شمع و وایر بسته به نوع خودرو و شمع، بین 90,000 تا 400,000 تومان متغیر است.

بهترین شمع برای افزایش شتاب

شمع ها در شتاب خودرو تاثیر بسیار زیادی دارند. شمع ها بر روی سرسیلندر خودرو نصب می‌شوند. سوختی که بعد از ترکیب شدن با هوا درون سیلندر ایجاد می شود، احتیاج به جرقه ای دارد تا مشتعل شود و این شمع خودرو است که وظیفه جرقه زنی در موتور را انجام می دهد .بنابراین شمع ها ارتباط مستقیمی با کارکرد موتور یعنی احتراق دارند .در نتیجه بر روی میزان مصرف سوخت و افزایش شتاب خودرو سیار تاثیر گذار می باشند.

در ادامه چند نمونه از بهترین شمع های خودرو را معرفی میکنیم. استفاده از این نوع شمع ها شتاب خودرو را به طور چشمگیری افزایش می دهد.

1. شمع سوزنی ایریدیوم ،پایه بلند_ کدNGK6619  مناسب برای خودروهای: پژو پارس, 206, رانا, slx405 ,Tu5
2. شمع ایریدیوم پایه کوتاه ،پاور _کد دنسو IK20 مناسب برای خودروهای: دنا, تیبا, ریو , سمند
3. شمع ایریدیوم پایه بلند, لیزری _کد دنسو SC20HR11 مناسب برای خودرو های : نیسان مورانو, رنو تالیسمان اسکالا
4. شمع ایریدیوم پایه بلند, پاور_ کد دنسو IKH20 مناسب برای خودروهای: پژو پارس, 206, رانا, slx405
5. شمع ایریدیوم پایه بلند, در بسته بندی تویوتا _کد دنسو SK20HR11 مناسب برای خودروهای : برلیانس, رانا, پارس,TU5
6. شمع ایریدیوم پایه کوتاه, در بسته بندی تویوتا _کد دنسو SK20R11 مناسب برای خودروهای: 206, برلیانس, پژو 405, پارس, TU3
7. شمع سوزنی ایریدیوم, پایه کوتاه _کد NGK3764 مناسب برای خودروهای : تیبا, پراید, 206

و در آخر شما را با چند نمونه از فروشگاه هایی که در مرکز تجاری سپهر شمع خودرو می فروشند آشنا می کنیم:

• فروشگاه ایران ایساکو ( لوازم یدکی ایران خودرو)
• فروشگاه دیلاس پارت( لوازم یدکی نیسان ،مزدا)
• فروشگاه پرفکت( سوکت جات و سنسورجات)
• فروشگاه گوهر بخش( لوازم یدکی میتسوبیشی )
• فروشگاه مرکزی ایران چین( لوازم یدکی خودرو های چانگان و آریو)